Hanneke neemt een kind

Tijdens hun vakantie in Turkije zijn Hanneke en Ruben getuige van een dodelijk ongeluk waarbij een baby alleen achterblijft. In een opwelling neemt het echtpaar de baby mee, waarmee het zich voor grote problemen stelt. Hoe komen zij het land uit met een gestolen baby? De vader van de baby wil zijn kind terug en neemt het recht in eigen hand. Klaske Kassenberg wordt door een vriend gevraagd te helpen bij de opsporing van de baby, met vreemde voorvallen, loyaliteitsconflicten en intriges tot gevolg. De zoektocht naar de baby brengt haar in Alanya, Kaş en Marmaris, waar ze niet alleen te maken heeft met tegenstrijdige belangen maar ook met een cultuur die anders is dan de Nederlandse en zo haar eigen zichtbare en onzichtbare aspecten kent.

In het fictieve verhaal zijn waargebeurde anekdotes verwerkt en worden echt bestaande personages opgevoerd waardoor het verhaal zich laat lezen als een autobiografisch verhaal.

Bestellen

De misdaadroman Hanneke neemt een kind is in 2012 uitgegeven bij uitgeverij Pamac die inmiddels niet meer bestaat. Vanaf februari 2018 kun je het e-boek bestellen via Uitgeverij Weegbree. 

Hanneke neemt een kind, een fragment

Terwijl Ruben en Mert praten over hoe we de dokter kunnen benaderen zonder Hanneke in gevaar te brengen, probeer ik te bedenken welke consequenties het kan hebben dat Mert de dokter kent. Kan er een loyaliteitsconflict ontstaan? Of juist een extra gedrevenheid de man te pakken? Ik moet weten wat de connectie tussen hen beiden is.
‘Je bent stil, Miss Holland’, zegt Mert.
‘Miss Holland wil weten waarvan de kapitein de dokter kent’, zeg ik.
‘Miss Holland zou moeten weten dat sommige dingen beter niet gezegd kunnen worden’, antwoordt Mert.
‘De kapitein zou moeten weten dat Miss Holland met zo’n antwoord geen genoegen neemt.’
We kijken elkaar strak aan.
Ik weet dat Turkse mannen er niet van houden onder druk gezet te worden, zeker niet door een vrouw en al helemaal niet door een Europese. Maar ik vind dat ik geen keuze heb. Ik twijfel er niet aan dat Mert zich voor ons zal inspannen maar ik wil geen onnodige risico’s lopen.
De walvisvaarder blijft koppig zwijgen en ik besef dat we zo niet verder zullen komen.
‘Luister’, zeg ik, ‘ik weet niet hoe het precies zit met de onderlinge verstandhoudingen en regeltjes die daaraan verbonden zijn. Maar ik weet dat ze belangrijk zijn; ze hebben alles met eer en respect te maken. Ik kan niet inschatten welke consequenties het heeft voor onze missie.’
‘Je hoeft aan mijn loyaliteit niet te twijfelen’, zegt Mert scherp.
‘Dat doe ik ook niet.’
Ik denk even na. Het heeft geen zin om met het argument te komen dat ik helemaal open naar hem geweest ben en een zelfde openheid van hem verwacht. Ik moet hem duidelijk maken wat het voor mij betekent als ik voel dat ik niet op de hoogte ben van dingen die mogelijk een rol kunnen gaan spelen.
Mijn pen en papier liggen nog altijd op de tafel en ik haal ze naar mij toe terwijl ik begin te praten.
‘In onze taal heb je twee vormen voor meervoud: met –en achter het enkelvoud of een s. Bijvoorbeeld hark – harken en tafel – tafels. Mijn dochtertje was vier, toen ik op een dag ontdekte dat ze geen ‘varken’ zei voor het Engelse ‘pig’ maar ‘vark’. Varken is het enkelvoud, varkens is het meervoud. Maar zij gebruikte ‘vark’ als enkelvoud en ‘varken’ als meervoud. Ik heb het eens opgezocht en er bestaat geen enkel ander Nederlands woord dat eindigt op ‘rken’ dat géén meervoud of een werkwoord is.’
‘Slimme meid’, zegt Mert.
‘Ja’, zeg ik, ‘ze is inderdaad slim. Kinderen leren een taal op het gevoel, grammaticale kennis komt pas later. Zo is het voor mij ook hier in Turkije. Ik bedoel niet met de taal. Maar als het gaat om gedragscodes en dergelijke, ga ik ook op mijn gevoel af. Ik put uit eerdere ervaringen en ik probeer te zien hoe er op mij of op anderen gereageerd wordt. Ik weet als het ware niets van de grammatica maar probeer toch de regels toe te passen. Vaak gaat het goed, maar ik kan – net als mijn dochtertje destijds – verkeerde conclusies trekken en verkeerd handelen of denken.’
Mert knikt en ik ga door. ‘Zo weet ik bijvoorbeeld dat onderlinge verhoudingen hier in Turkije te maken hebben met zaken als vertrouwen, eer en respect en niet alleen maar met iemand wel of niet aardig vinden. Er zijn meerdere krachten die bepalen hoe men met elkaar omgaat. Voor mij is het lang niet altijd duidelijk hoe het werkt, en dat kan me onzeker maken. Datzelfde ervaar ik nu ook. Ik zag aan je blik dat je deze dokter kent én er een bepaald gevoel bij hebt. Ik heb geen idee hoe dit jou zal beïnvloeden. Ik twijfel niet aan je loyaliteit. Maar ik wil niet dat jij in problemen komt, doordat jij bijvoorbeeld keuzes moet maken of doordat er pijnlijke dingen naar boven komen of wat dan ook. En ik wil ook niet dat Hanneke, Ruben of ik in gevaar komen omdat jij je genoodzaakt voelt de dingen op een bepaalde manier aan te pakken.’
Ten slotte zeg ik: ‘Voor mij is daarom openheid belangrijk. Je mag je terugtrekken, daar zal ik alle respect voor hebben. Maar als we samen doorgaan, wil ik graag weten hoe de vork in de steel zit’.
Het blijft lange tijd stil en dan zegt Mert: ‘Je vraagt te veel van me. Is het voldoende voor jou als je weet dat hij geen vriend van me is maar dat ik ook geen wrok jegens hem koester?’
Ik kijk naar Ruben, die enigszins hulpeloos terugkijkt en dan zijn schouders ophaalt. Het hangt nu dus van mij af en ik probeer in allerijl een afweging te maken. Het feit dat Mert het niet wil vertellen, betekent dat het iets ernstigs is. Maar voor wie en hoe? Zal ik me dat niet voortdurend blijven afvragen? Zal ik niet steeds wantrouwiger worden? Aan de andere kant heb ik toch sterk het gevoel dat ik hem wel degelijk kan vertrouwen. En misschien is het inderdaad zo dat wat er tussen hen speelt of gespeeld heeft, geen invloed zal hebben op de handelwijze van Mert. Wat moet ik doen? Dan denk ik aan Ruben en Hanneke en ik besluit omwille van hen geen enkel risico te nemen. Ik had graag hulp gehad maar ik moet me niet steeds af hoeven vragen of het wel de juiste hulp is. Dan maar zonder hem.
‘Het spijt me’, zeg ik.
‘Mij ook’, zegt Mert. We kijken elkaar aan en ik vraag me af of ik niet te vasthoudend ben. Wat maak ik kapot? Maak ik wat kapot? Ik zou kunnen huilen en verbijt me uit alle macht.
Er valt een stilte die ik niet weet te doorbreken. Ik staar naar de rakı, het fruit en de nootjes en dan pak ik het verband dat inmiddels droog is en begin het op te rollen.